Deprem, doğal afetler arasında en yıkıcı etkilere sahip olan ve her an gerçekleşebilecek bir tehlikedir. Güçlü bir deprem anında paniklemeden doğru davranışlar sergilemek, hem kendi güvenliğimizi sağlamak hem de başkalarının hayatını kurtarmak açısından büyük önem taşır. Deprem öncesinde ve sırasında alınacak bazı basit önlemlerle riskleri minimize edebilir ve daha güvenli bir şekilde bu doğal afetten korunabiliriz. Bu yazıda, deprem sırasında ne yapılmalı? ve hayat kurtarabilecek davranışlar hakkında bilgiler paylaşacağız. Unutmayın, doğru bilgi ve hazırlık deprem anında sağduyulu kararlar almanızı sağlayacak ve hayatınızı korumanıza yardımcı olacaktır.
Deprem Sırasında Ne Yapılmalı?
Deprem, doğal afetler arasında en yıkıcı ve tehlikeli olanlardan biridir. Aniden ortaya çıkar ve hayatlarımızı büyük ölçüde etkileyebilir. Bu sebeple deprem sırasında yapılması gerekenler oldukça önemlidir. Gelin birlikte deprem sırasında neler yapılmalı adım adım öğrenelim.
Depreme Bina İçerisinde Yakalananlar Neler Yapmalıdır?
Deprem sırasında bina içerisinde bulunanlar, paniklemeden doğru adımlar atarak kendilerini güvende tutabilirler. İşte, deprem anında bina içerisinde yakalananlar için yapılması gerekenler:
Sakin Olun: Panik yapmak, doğru kararlar almanızı engeller. Sakin kalın ve durumu değerlendirin.
Güvende Olabileceğiniz Yerleri Arayın: Mümkün olduğunca masa, sandalye, dolap gibi sağlam ve dayanıklı eşyalara yakın bir noktaya geçin. Bu eşyalar size koruma sağlayabilir.
Başınızı Koruyun: Elinizi kullanarak veya başka bir eşya ile başınızı koruyun. Bu yöntem başınıza düşebilecek nesnelerden sizi koruyacaktır.
Hareket Etmemeye Çalışın: Sarsıntının devam ettiği süre boyunca, mümkün olduğunca hareketsiz kalmaya çalışın. Yürümeye veya koşmaya çalışmak düşme riskini artırabilir.
Yakınınızdaki Diğer Kişilere Yardım Edin: Etrafınızdaki diğer insanlara yardım etmek için elinizden geleni yapın. Onları sakinleştirin ve güvenli bir yere yönlendirin.
Acil Çıkışları ve Yangın Söndürme Malzemelerini Bulun: Deprem sonrasında acil çıkışları ve yangın söndürme malzemelerini bilin ve kullanmak için hazırlıklı olun.
İletişim Yollarını Kullanın: Deprem sırasında cep telefonlarınızı kullanarak güvende olduğunuzu bildirin. Sinyal alamıyorsanız, sesinizi duyurabileceğiniz şekilde çevrenizdeki insanlara seslenin. (1)
Depreme Açık Alanda Yakalananlar Neler Yapmalıdır?
Depreme açık alanda yakalandığınızda aşağıdaki adımları uygulayarak kendinizi güvende tutabilirsiniz:
Açık ve Güvenli Bir Yere Geçin: Binalara, direklere veya yüksek ağaçlara yakın olmayan açık bir alana geçin. Düşebilecek nesnelerden uzak durmaya çalışın.
Güvenli Bir Duruş Alın: Ayakta durun ve bacaklarınızı hafifçe yayarak dengenizi sağlayın. Eğer bir arabaya veya diğer dayanıklı bir nesneye yakınsanız, bu nesnelere tutunun ve korunun.
Uzaklaşın: Eğer deniz kıyısında veya nehir kenarında bulunuyorsanız, derhal daha yüksek bir noktaya doğru uzaklaşın. Tsunami riskine karşı dikkatli olun.
Güvende Olmayan Yerlerden Uzak Durun: Duvarlar, cam pencereler, direkler, elektrik hatları gibi potansiyel tehlike oluşturan alanlardan uzak durun.
Sarsıntı Durduktan Sonra Dikkatli Olun: Sarsıntı durduktan sonra bile dikkatli olun. Artçı sarsıntılar olabilir, bu nedenle güvenli bir yerde kalın ve yetkililerin talimatlarını bekleyin. (1)
Depreme Araçta Yakalananlar Neler Yapmalıdır?
Deprem anında araç içerisinde bulunmak, insanların endişe duyabileceği bir durumdur. İşte, deprem anında araç içerisinde yakalananlar için yapılması gerekenler:
Araç İçinde Kalın: Eğer bir deprem anında araç içerisinde bulunuyorsanız, genellikle en güvenli yer orasıdır. Camların kırılma riskine karşı otomobilin içinde kalın.
Araç Hareket Ederken Güvenli Bir Yere Geçin: Eğer mümkünse, güvenli bir yerde durmak için aracı düzgün bir şekilde kenara çekin. Park ederken, diğer araçlara ve nesnelere çarpmamaya dikkat edin.
Otomobilinizi Kapatın: Deprem sırasında, araçtaki tehlikeli gaz sızıntılarına karşı önlem almak için otomobilinizi kapatın.
Pencereleri ve Kapıları Kapalı Tutun: Sarsıntı devam ederken, camları ve kapıları kapalı tutun. Bu, araç içindeki nesnelerin size zarar vermesini önleyebilir. (2)
Depreme Toplu Taşıma Araçlarında Yakalananlar Neler Yapmalıdır?
Toplu taşıma araçlarında bir depreme yakalandığınızda aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:
Oturulan Yere Sıkıca Tutunun: Sarsıntı sırasında oturulan yere sıkıca tutunmak önemlidir. Koltukların veya tutunma kollarının yanında sağlam bir şekilde tutunun.
Ayakta İseniz Dengenizi Sağlayın: Eğer ayakta duruyorsanız, bacaklarınızı hafifçe yayarak dengenizi sağlayın. Yanınızdaki tutunma noktalarını kullanarak dengeyi koruyun.
Panik Yaratmayın: Deprem anında panik yaratmak, diğer yolcuların da endişelenmesine ve kontrolün kaybedilmesine neden olabilir. Sakinliğinizi koruyun ve diğer yolcuları da sakinleştirmeye çalışın.
Şoförün Talimatlarını Takip Edin: Şoförün talimatlarını dikkatle takip edin. Acil durumlarda, şoförün yönlendirmelerini izleyerek aracı güvenli bir şekilde durdurmasını sağlayın.
Acil Durum Ekipmanlarını Kullanın: Toplu taşıma araçlarında genellikle acil durum ekipmanları bulunur. Örneğin, yangın söndürme cihazları ve acil çıkış kapıları gibi ekipmanları kullanarak kendinizi güvende tutun. (1)
Deprem Durunca Yapılması Gerekenler
Deprem durduktan sonra, öncelikli olarak sakin kalmaya çalışın ve etrafınızda olan bitene dikkatli bir şekilde bakın. Binadan hemen çıkmaya çalışmak yerine, birkaç saniye bekleyin ve etrafınızda herhangi bir hasar olup olmadığını kontrol edin. Binadan çıkmaya karar verdiyseniz, düşen moloz ve diğer tehlikelerden kaçınmak için dikkatli olun. Asansör kullanmaktan kaçının, bunun yerine merdivenleri kullanın.
Depremin ardından artçı sarsıntıların olabileceğini unutmayın, bu yüzden güvenli bir alan bulmaya devam edin. Enkaz altında kalanlar olabilir, bu yüzden acil durum hizmetlerine bilgi vermek için çevrenizdeki durumu değerlendirin. Elektrik hatları, gaz hatları ve su hatlarında herhangi bir hasar olup olmadığını kontrol edin ve hasar varsa yetkililere bildirin. Ayrıca, televizyon, radyo veya internet gibi güvenilir kaynaklardan güncel bilgiler almak önemlidir. Deprem durduktan sonraki eylemler, kişisel güvenliği sağlamak ve olası sonraki tehlikelere karşı hazırlıklı olmak için hayati öneme sahiptir. Depremden olabildiğince az hasar almak için kentsel dönüşüm projelerinin öneminden bahsetmeden geçmeyelim.
Özellikle son zamanlarda Kadıköy’de bu konu ile ilgili önemli projeler gerçekleştirilmektedir.
Kadıköy, İstanbul’un en eski ve en kalabalık semtlerinden biri olmasının yanı sıra, aynı zamanda deprem riski taşıyan bir bölgede bulunuyor. Bu durum, Kadıköy’ün kentsel dönüşüm projelerini özellikle önemli kılar. Kentsel dönüşüm, sadece estetik ve fonksiyonel iyileştirmeler sağlamakla kalmaz, aynı zamanda binaları depremlere karşı daha dayanıklı hale getirir ve böylece olası bir depremde can ve mal kaybını önlemeye yardımcı olur. Kadıköy kentsel dönüşüm projeleri, bölgenin tarihi ve kültürel dokusunu korurken, aynı zamanda binaların depreme dayanıklılığını artırmayı ve bölge sakinlerinin güvenliğini sağlamayı hedeflemektedir.
Kaynakça: